Prywatny monitoring wizyjny stosowany jest najczęściej do ochrony mienia należącego do właściciela monitoringu, rzadziej do zapewnienia bezpieczeństwa rodziny oraz osób przebywających na terenie monitorowanej posesji. Instalując system monitoringu, często zadajemy sobie pytania czy oprócz fizycznego montażu musimy również dopełnić jakiś obowiązków prawnych. Brakuje przecież aktu prawnego jednoznacznie odnoszącego się do prywatnego monitoringu, jak ma to miejsce np. w Kodeksie pracy o którym pisałem w artykule „Monitoring wizyjny w firmie”. Nie ma wątpliwości, iż w przypadku utrwalania wizerunku osób przebywających w zasięgu naszych kamer, również przetwarzamy dane osobowe, a co za tym idzie mocno ingerujemy w ich prywatność.
Czy zatem podlegamy pod RODO, a co za tym idzie musimy spełnić wymagania stawiane przez ogólne rozporządzenia o ochronie danych w związku z posiadaniem monitoringu wizyjnego?
Odpowiedz na postawione pytanie daje nam art. 2 lit c RODO, który stanowi iż wyłączona ze stosowania rozporządzenia jest osoba fizyczna, która przetwarza dane osobowe w ramach czynności o czysto osobistym lub domowym charakterze. Koreluje z nim motyw 18 preambuły ww aktu, w którym czytamy „Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do przetwarzania danych osobowych przez osobę fizyczną w ramach działalności czysto osobistej lub domowej, czyli bez związku z działalnością zawodową lub handlową (…)”. Analizując powyższe zapisy, można wywodzić, iż prywatny monitoring wizyjny spełnia przesłanki niezbędne do tego, by uznać, iż zgodnie z art. 2 lit c jest wyłączony ze stosowania RODO.
Ale czy zawsze?
Z pomocą przychodzi nam wyrok Trybunału Sprawiedliwości C-212/13. Trybunał podkreślił w nim, iż w przypadku przetwarzania danych osobowych o charakterze czysto osobistym lub domowym „istotny jest związek ze sferą o czysto osobistym lub domowym charakterze, należącą do osoby, która dokonuje przetwarzania.” Należy więc stwierdzić iż domowy monitoring wizyjny będzie mógł być objęty wyłączeniem, jedynie wówczas, jeśli zostaną spełnione kryteria sformułowane przez Trybunał Sprawiedliwości. W wyroku Trybunał orzekł, „że wykorzystywanie systemu kamer przechowującego zapis obrazu osób na sprzęcie nagrywającym w sposób ciągły, takim jak dysk twardy, zainstalowanego przez osobę fizyczną na jej domu rodzinnym w celu ochrony własności, zdrowia i życia właścicieli domu, który to system monitoruje również przestrzeń publiczną, nie stanowi przetwarzania danych w trakcie czynności o czysto osobistym lub domowym charakterze w rozumieniu tego przepisu”.
Podsumowując, mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, iż wyłączeniu ze stosowania RODO, podlega tylko monitoring który obejmuje teren należący do właściciela monitoringu wizyjnego.
W przypadku gdy obejmuje on teren publiczny musimy spełnić wymagania stawiane przez ogólne rozporządzenie.
A co z monitoringiem wizyjnym, który obejmuje częściowo posesję sąsiada?
W mojej opinii naruszona zostaje gwarancja konstytucyjna zawarta w art 47, która stanowi „Każdy ma prawo do ochrony życia prywatnego, rodzinnego (…)”, oraz art. 23 Kodeksu Cywilnego. Monitoring taki narusza dobra osobiste sąsiada (np.: prawo do prywatności, wizerunku, miru domowego), co może skutkować powództwem do sądu okręgowego o ochronę dóbr osobistych. Dodatkowo zawiadomieniem organów ścigania o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 267§ 3 Kodeksu Karnego.
Sylwester Krawczyk
Inspektor Ochrony Danych
Audytor wewnętrzny ISO 27001